ekonomi politikë shkencë
Të drejtat autoriale i mbanë Gazeta Jeta në Kosovë
Bardhyl Salihu
Një ndër veprat kryesore të psikoanalistit Carl Jung ishte analiza e një fenomeni psikologjik të shfaqur tek gjermanët pas Luftës së Dytë Botërore. Jung e futi në diskursin intelektual termin “faji kolektiv” (Kollektivschuld) për ta përshkruar fajin të cilin e ndjenin gjermanët për krimet e kryera nga bashkëkombësit e tyre. Continue reading “Faleminderit, “mik””
Të drejtat autoriale i mbanë Gazeta Jeta në Kosovë
Bardhyl Salihu
Dëshmitë empirike tregojnë edhe një herë që liria ekonomike mbetet parakusht për mirëqenie. Sipas raportit vjetor 2014 të Institutit Fraser Liria Ekonomike e Botës, vendet në kuartalin e parë me më së shumti liri ekonomike kanë pasur të ardhura për kokë banori $39,899 në 2012. Kjo vlerë në vendet me më së paku liri ekonomike ka qenë vetëm $6,253. Continue reading “Liria ekonomike, parakusht për mirëqenie”
Etjon Basha 
Qeveria e majtë greke nuk ka arritur dot një marrëveshje të kënaqshme (së paku për të) për mbi rifinancimin e një pjese të borxhit të vendit e kështu ka hedhur në referendum propozimin e partnerëve ndërkombëtarë mbi marrjen e një sërë masash shtrënguese në këmbim të rinegocimit të këstit të rradhës. Që në çastin e shpalljes gjithkush e kuptoi që realisht referendumi do jetë mbi qëndrimin apo jo të Greqisë në eurozonë, pasi në pamundësi për të arritur ndonjë marrëveshje me kreditorët, e vetmja rrugë e hapur për Grekët do jetë rikthimi i një monedhe vendase në qarkullim, monedhë e cila do mundet të prodhohet në ato sasi sa duhen për të shlyer borxhin. Sot për sot sondazhet janë të paqarta, me të dy mundësitë që dalin në krye të tjetrës nga çasti në çast. Sikur autori juaj i dashur të qe qytetar grek dhe sikur ta vriste mendjen ndonjë fije për fqinjët tanë të dashur jugorë, në referendum do votonte “jo”, pra pro daljes efektive të vendit nga eurozona.
Continue reading “Si do votoja në referendumin e së Dielës në Greqi”
Të drejtat autoriale i mbanë Gazeta Jeta në Kosovë
Bardhyl Salihu
Qeveria duhet të përgëzohet për një pjesë të reformave tatimore që janë pozitive. Por për t’i rritur të hyrat, ajo është dashur ta ndjekë Kurbën e Laferit dhe t’i zvogëlojë normat e tatimit anembanë.
Qeveria e Kosovës e ndryshoi normën e TVSh-së pas gjashtë vjetëve në përpjekje për t’u dhënë kahje zhvillimeve ekonomike në vend. Efektet e këtyre ndryshimeve janë të përziera. Continue reading “Kufijtë e politikës tatimore”
Të drejtat autoriale i mbanë Gazeta Jeta në Kosovë
Bardhyl Salihu
Rastet e fundit të vrasjeve në Kosovë na kanë përkujtuar se sa e tendosur mbetet situata e sigurisë në vend. Impulsi i natyrshëm është të mendohet se për t’i zvogëluar këto vrasje, qeveria duhet të marrë masa kundër armëmbajtjes.
Por studimet e shumta sociologjike mbi efektin e ligjeve kundër armëve tregojnë të kundërtën. Pikërisht shtetet të cilat imponojnë masa të rrepta kundër armëmbajtjes përballen me nivele më të larta të krimit. Continue reading “Në mbrojtje të së drejtës për të mbajtur armë”
Të drejtat autoriale i mbanë Gazeta Jeta në Kosovë
Bardhyl Salihu
Shpesh kur në Kosovë diskutohet për modele ekonomike, vendet Skandinave përmenden si shembuj që duhen ndjekur për shkak se shteti social i tyre konsiderohet superior ndaj tregut të lirë dhe kapitalizmit.
Për mendimin tim, këtu fshihen dy keqkuptime. Keqkuptimi i parë është supozimi që modeli Skandinav është kryekëput socialist, kur në fakt ai dominohet nga elementet kapitaliste.
Keqkuptimi i dytë është supozimi që shteti social në Skandinavi ka qenë dhe është i suksesshëm. Continue reading “Dy keqkuptime për modelin skandinav”
Të drejtat autoriale i mbanë Gazeta Jeta në Kosovë
Bardhyl Salihu
Mbështetja e fuqishme popullore për anëtarësimin e Kosovës në BE rrallë herë është shoqëruar me ndonjë analizë të kostove dhe përfitimeve. Kjo i ka lënë hapesirë krijimit të përshtypjes në opinionin publik që anëtaresimi në BE është shërim univerzal për të gjitha problemet socio-ekonomike. Continue reading “Një vështrim kundër BE-së së mitizuar”
Etjon Basha
Që Shqipëria po vuan, mes të tjerash, edhe nga një problem serioz monetar në këto vite është vënë re nga çdo ekspert i fushës. Në kuadrin e përgjithshëm të mendimin Kejsianist që ende ngërthen shumicën e profesionit në Perëndim dhe Shqipëri, diagnoza e shumëkujt përqendrohet tek teoria e “ngërçit të kreditimit”. Kjo qe edhe diagnoza e ofruar në një debat interesant televiziv të transmetuar së fundmi, ku ekspertë të financave debatuan mbi mënyrat se si mundet ekonomia shqiptare të shpëtojë nga ky ngërç ku qenka futur.
Fatkeqësisht nga kjo diagnozë (e cila në vetvete nuk është e gabuar) nuk ka se si të nxjerrim zgjidhjet e duhura për ekonominë shqiptare. Ç‘është pra ngërçi i kreditimit dhe pse nuk qenka problemi kryesor monetar në Shqipëri?
Etjon Basha
Rinisja e vrullshme e emigracionit masiv prej trojeve shqiptare drejt vendeve të Bashkimit Evropian ka lënë shumëkënd të habitur. A nuk i kishin lënë pas shqiptarët pamjet e kampeve të azilantëve e të turmave të dëshpëruara? Ç’qe kjo e mirë në 2015-ën? Ç’i shtyn mijëra e mijëra qytetarë të lënë pas gjithshka kanë e të provojnë fatin në Perëndim ku autoritetet i sigurojnë që nuk kanë për të qëndruar dot?
Le të përpiqemi të analizojmë këtu faktorët ndikues në këto zhvillime. Ndofta do mund të shohim që ky fluks nuk është ndonjë e zezë e madhe dhe e beftë që i ra për pjesë shqiptarëve, por një përgjigje tejet racionale ndaj rrethanave të krijuara në Shqipëri e Dardani.
Bardhyl Salihu
Corporate social responsibility (CSR) is the rather loose notion that companies have some sort of obligations towards society, beyond pursuing profits, upholding the law, or respecting agreements.
The adoption of CSR by companies as a concept has seen a surge in recent years. 72 percent of S&P 500 companies had reported on it in 2014. This number may seem unimpressive, but only fewer than 20 percent had done so three years before. The proportion on a global scale is even higher: of the world’s largest 250 companies, a staggering 93 percent publish annual reports. Continue reading “The commercial case for corporate social responsibility”